Cukrzyca II typu to jedna z najczęstszych chorób metabolicznych, dotykająca coraz więcej osób, szczególnie zamieszkujących kraje uprzemysłowione. Jedzenie w biegu przetworzonych potraw sprawia, że coraz częściej zapadamy na ta chorobę. Szacuje się, że obecnie 1 na 4 osoby jest nią dotknięta.

Leczenie cukrzycy warto wspomóc dietą i odpowiednią suplementacją, by odciążyć trzustkę. Jak wiadomo cukrzyca pogarsza stan całego organizmu i może skrócić nasze życie nawet o 10 lat. Cukrzyca niesie ze sobą takie konsekwencje zdrowotne jak: zaburzenia pamięci i koncentracji, wyższe stężenie poziomu hormonów stresowych jak kortyzol - co wynika z obciążenia nadnerczy.

Czego należy unikać w cukrzycy typu II?

• Przetworzonych pokarmów
• Cukru i słodyczy
• Mąk - szczególnie tych oczyszczonych: pszennej, orkiszowej, razowe także nie są wskazane
• Tłuszczy trans - margaryna, oleje roślinne rafinowane
• Fruktozy - która pomimo niskiego indeksu glikemicznego niekorzystnie wpływa na kondycję naczyń krwionośnych i jest prozapalna
• Alkoholu

Co jeszcze należy ograniczyć w diecie?

• Zboża
• Ziemniaki
• Owoce - do 2 sztuk dziennie, najlepiej jeśli są to owoce jagodowe: borówki, jagody, maliny, truskawki. Jeśli spożywamy owoce jagodowe, mających niski indeks glikemiczny, możemy zjeść ich około 2 kubków dziennie.

Co należy wprowadzić do diety?

• Dużą ilość surowych warzyw - dieta witariańska może sprawić, że leczenie cukrzycy będzie znacznie łatwiejsze niż w przypadku innych diet
• Fermentowaną "żywą" żywność, która pomaga utrzymać zdrowie jelit i całego organizmu. Kiszone warzywa bardzo korzystnie działają na cały organizm, wspierają namnażanie dobrej flory jelitowej, dzięki czemu organizm ma większą odporność przy wszystkich chorobach i łatwiej sobie z nimi radzi. Ponadto kiszenie obniża indeks glikemiczny warzyw.
• Ryby, najlepiej dalekomorskie. Powinno się unikać ryb hodowlanych karmionych paszą, w tym także łososia hodowlanego. Łososia wybierajmy dzikiego z Alaski lub pacyficznego. Badania przeprowadzone wśród osób spożywających ryby bogate w kwasy omega 3 pokazały, ze ryzyko zachorowania u nich na cukrzycę typu II jest niewielkie. Odpowiednie stężenie kwasów omega 3 i ich odpowiednia proporcja do omega 6 gwarantuje zmniejszenie stanów zapalnych w organizmie, jak również uwrażliwia komórki na insulinę. Dzięki temu glukoza nie krąży we krwi, tylko może przedostać się do komórki i dostarczyć jej energie.
• Mięso dobrej jakości - starajmy się szukać i wybierać mięso pochodzące ze zwierząt z wolnego wybiegu. Kury, świnki i krówki, które są karmione zieleniną i tym, co same znajdą, mają duże stężenie kwasów omega 3, a mało prozapalnych kwasów omega 6.
• Przyprawy - szczególnie kurkuma, kozieradka oraz cynamon (najlepszy cynamon cejloński, jeśli stosujemy w większych ilościach niż łyżeczka dziennie). Zioła te rewelacyjnie sprawdzają się w zachowaniu odpowiedniego stężenia poziomu cukru we krwi. Kurkuma jest świetną przyprawa przeciwzapalną. Kozieradka również chroni nas przed cukrzycą, obniża poziom cukru we krwi, a także cholesterolu. Cynamon podobnie jak kwasy omega 3, poprawia działanie insuliny, działa przeciwzapalnie i obniża poziom cukru we krwi. Ma również działanie moczopędne i działa oczyszczająco na stawy.
• Orzechy i nasiona - warto włączyć je do diety cukrzyka ze względu na zdrowe kwasy tłuszczowe. Korzystnie działają w szczególności migdały i orzechy włoskie. Zjedzenie kilku migdałów przed posiłkiem może regulować stężenie glukozy.
• Gryka - jest zbożem, które w przypadku cukrzycy może obniżać stężenie cukru we krwi nawet do 20%. Kasza gryczana biała i palona powinna zagościć na dobre w diecie cukrzyka.
• Wiśnie, czereśnie, winogrona i owoce jagodowe (truskawki, borówki, jagody, żurawina, czarne i czerwone porzeczki) - antocyjany zawarte w czerwonych i czarnych skórkach owoców wykazują silne działanie pobudzające produkcję insuliny u zwierząt nawet o 50%. Dodatkowo borówki oraz jagody acai pobudzają metabolizm i pomagają walczyć ze zbędnym tłuszczykiem.
• Gorzka czekolada - dla cukrzyków może okazać się świetną przekąską przy zachciankach na słodycze. Zawarta w niej spora dawka magnezu i flawonoidów zmniejsza ryzyko wystąpienia insulinooporności i korzystnie wpływa na cały organizm.
• Olej kokosowy extra virgin - jest jednym z najzdrowszych tłuszczów, jakie możemy zafundować naszemu organizmowi. Ze względu na swoją specyficzną budowę szybko dostarczają energii organizmowi, ponieważ dostają się bezpośrednio do komórek naszego organizmu nie przechodząc jak inne tłuszcze skomplikowanego procesu metabolicznego. Dodają nam energii podobnie jak węglowodany, ale bez udziału glukozy i insuliny. Olej kokosowy posiada również szerokie właściwości bakteriobójcze, grzybobójcze i przeciwzapalne. Dodatkowo chroni przez ryzykiem wystąpienia choroby Alzheimera, która nierzadko jest następstwem cukrzycy typu II.
• Zielona herbata - obniża stężenie cukru we krwi, zapobiega zaćmie, która czasem jest następstwem występowania cukrzycy, oraz ogranicza ryzyko występowania chorób sercowo-naczyniowych. Oczywiście wybierajmy tylko sypaną dobrej jakości herbatę zieloną, gdyż tylko taka będzie korzystna dla naszego zdrowia i będzie posiadać pełnię wartości odżywczych. Można pokusić się o herbatę japońską lub ze Sri Lanki, które uznawane są za najlepsze na świecie. Nie kupujmy herbat niewiadomego pochodzenia, ponieważ często mogą zawierać duże ilości pestycydów.
• Morwa biała - herbata przyrządzona z suszonych liści białej morwy bardzo często świetnie sprawdza się u cukrzyków, gdyż posiada właściwości blokujące wchłanianie nadmiernej ilości węglowodanów do krwioobiegu. Pomaga tym samym zrzucić zbędne kilogramy. Często zdarza się, że osoby z podwyższonym poziomem cukru we krwi regulują jego poziom tylko za pomocą herbaty z morwy.

Suplementacja pomocna w cukrzycy typu II

• Tabletki z morwy białej - idealnie sprawdzają się u osób, które nie lubią pić herbatek lub smak ziół im nie odpowiada
• Gymnema sylvestre inaczej gurmar - jest to zioło, które jako jedno z nielicznych posiada zdolność regeneracji komórek trzustki, dzięki czemu może ona wytwarzać odpowiednie ilości insuliny. Może być ona pomocne również w cukrzycy typu II.
• Kwasy tłuszczowe omega 3 z ryb - wybierajmy tylko sprawdzone firmy, nie kupujmy tanich niewiadomego pochodzenia olejów rybich, które mogą zawierać duże ilości metali ciężkich.
• Kwas alfa liponowy - również posiada zdolności obniżające poziom cukru we krwi. U chorych na cukrzycę często występuje także insulino oporność. Komórki są bardzo mało wrażliwe na działanie insuliny. Kwas alfa liponowy podobnie jak kwasy omega 3 zwiększa wrażliwość komórek na insulinę, dzięki czemu glukoza może przedostać sie do komórek i dostarczyć nam energię. Jednocześnie zmniejsza się ilość wolnej glukozy we krwi. Znajdziemy go w takich pokarmach jak wołowina, wątróbka, drożdże czy szpinak.
• Fasolamina – jest to substancja, która posiada właściwości obniżające poziom cukru we krwi. Strączki fasoli działają do tego moczopędnie. Są stosowane jako zioło w dolegliwościach nerek i jako jeden z głównych składników herbat przeciwcukrzycowych.
• Kwercetyna i nagietek

Czym słodzić potrawy?

Absolutnie nie wolno korzystać ze sztucznych słodzików zawierających takie substancje jak aspartam czy acesulfam K. Należy skupić się raczej na produktach naturalnych. Miód akacjowy jest jedynym miodem, który można zastosować u cukrzyków, aczkolwiek należy także sprawdzać indywidualną tolerancję. Do słodzenia możemy używać stewii i produktów na bazie wyizolowanych ze stewii substancji słodzących: glikozydów stewiowych. Dla cukrzyków polecany jest także syrop klonowy. Jest on szczególnym naturalnym słodzikiem ze względu na występującą w nim substancję o nazwie quebecol, mającą działanie antycukrzycowe. Dobrym zamiennikiem tradycyjnego cukru może być także ksylitol, który jest bardzo dobrze tolerowany przez cukrzyków. Stosowanie naturalnych słodzików powinno być sprawą indywidualną i nie powinno się ich nadużywać, gdyż wszystko w nadmiarze szkodzi. Organizm ma określone możliwości metabolizowania cukru.

Sport a cukrzyca typu II

Ćwiczenia fizyczne są jednym z najważniejszych elementów terapeutycznych w cukrzycy typu II jak i insulinooporności. Każdy rodzaj ruchu, czy jest to spacer, pójście na zakupy, jazda rowerem czy bieganie, zwiększa wrażliwość naszych komórek na działanie insuliny. Tym samym stężenie glukozy we krwi spada. Pamiętajmy, że nie musimy się katować ciężkimi ćwiczeniami. Wystarczy, że pojeździmy rowerem, popływamy na basenie czy pójdziemy na spacer. Ruch to zdrowie i lepsze samopoczucie.

Źródła:
Lewko K. Leczenie dobrą dietą, Wydawnictwo SBM, Warszawa, 2016.
Dr Cabot Sandra Jasińska Margaret, Cukrzyca typu II, Wydawnictwo Mada, 2011.