Właściwości, objawy niedoboru, źródła, suplementacja
Cynk odgrywa bardzo ważną rolę w naszym organizmie. Wchodzi w skład około 80 enzymów. Powszechnie wiadomo, że wzmacnia włosy i paznokcie, ale cynk pobudza także pracę narządów wewnętrznych takich jak trzustka, grasica, prostata, uczestniczy w przemianach białek, tłuszczów, węglowodanów, wzmacnia układ odpornościowy, chroni przed przeziębieniami, grypą, grzybicą, działa pozytywnie na wzrok zabezpieczając plamkę żółtą oka przed zwyrodnieniem, wspomaga leczenie cukrzycy, pomaga w leczeniu niedoczynności tarczycy, zmniejsza uczucie szumu w uszach, poprawia funkcjonowanie mózgu, zapobiega demencji, pomaga w leczenie depresji, reguluje cykl miesiączkowy, poprawia płodność, poprawia pracę prostaty, wspomaga leczenie hemoroidów, zapalenia jelit i choroby wrzodowej, przyspiesza regeneracje ran, pomaga w leczeniu zmian skórnych takich jak trądzik i łuszczyca, chroni przed niszczącym działaniem wolnych rodników.
Objawy niedoboru cynku
Większość z nas ma niedobory cynku. Znajduje sie on bowiem w pokarmach, które rzadko spożywamy. Są to np. małże, ostrygi wędzone, zarodki pszenne, wątróbka wieprzowa, pieczenie wołowe, migdały, fasola, groszek zielony. Wchłanianie cynku może być dodatkowo utrudnione, jeśli jemy dużo cukru i pijemy w nadmiarze alkohol!
Oto najważniejsze objawy niedoboru cynku:
- osłabienie układu odpornościowego, przeziębienia
- podatność na infekcje
- słaby apetyt
- suchość w ustach
- problemy skórne takie jak trądzik, łuszczyca, wykwity
- słabe libido
- utrata smaku i węchu
- pogorszenie pamięci
- wypadanie włosów
- łamliwość paznokci
- zmniejszenie tolerancji na alkohol
- powiększenie prostaty
- mała liczba plemników w nasieniu
- bezpłodność u kobiet
- zaburzenie gospodarki hormonalnej
- utrudnione gojenie się ran
- cukrzyca
- zwyrodnienie plamki żółtej
- zaćma
- problemy z koncentracją
- demencja
- zaburzenia smaku
Cynk a układ odpornościowy
Cynk jest konieczny dla pracy układu immunologicznego. Uczestniczy w pracy grasicy oraz produkcji białych krwinek. Wpływa też na aktywność białych krwinek, dzięki czemu organizm szybciej radzi sobie z infekcjami. Cynk posiada także właściwości antywirusowe, dlatego warto się w niego zaopatrzyć w okresie jesienno-zimowym. Polecany jest zarówno dzieciom jak i dorosłym.
Regeneracja ran i skóry
Cynk wpływa na syntezę białek i związane z tym procesy takie jak regeneracja tkanek. Suplementacja cynkiem przyśpiesza gojenie się ran i wspomaga leczenie problemów skórnych takich jak trądzik. Korzyści cynku w leczeniu trądziku wynikają nie tylko z jego wpływu na regenerację tkanek ale także z tego, że poprawia pracę układu odpornościowego oraz wspomaga pracę układu hormonalnego.
Płodność
Cynk jest istotny dla pracy układu hormonalnego u kobiet i na produkcje oraz ruchliwość plemników i mężczyzn. Problemy z zajściem ciąże stały sie bardzo częste i suplementacja cynkiem może mieć tu duże znaczenie. Warto jeszcze jednak zadbać o oczyszczanie organizmu z toksyn i patogenów, takich jak grzyby candida a także wprowadzić kilka zmian dietetycznych jak np. odstawienie słodyczy.
Jeśli ktoś stara sie o dziecko i ma problem z zajściem w ciążę to warto wykonać szczegółową diagnostykę organizmu (zob Pakiet Testów), która wykaże potencjalne obciążenia i wskaże niedobory witamin i minerałów. Dzięki temu będzie można precyzyjnie ukierunkować oczyszczanie i dobrać odpowiednią suplementację (bo być może oprócz cynku trzeba wprowadzić coś więcej)
Zdrowie psychiczne
Cynk ma bardzo duży wpływ na funkcjonowanie mózgu i zdrowie psychicznego, a także na zdrowie emocjonalne i równowagę emocjonalną. Przykładowo braki cynku mogą mieć związek z zaburzeniami uczenia się, zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi, nadmierną aktywnością, depresją, demencją (w tym chorobą Alzheimera), schizofrenią i chorobami umysłowymi.
W przypadku problemów z zaburzeniami koncentracji warto zwrócić uwagę na obciążenie kadmem, metalem ciężkim znajdującym sie w wodzie lub dymie papierosowym. Kadm jest bowiem antagonistą cynku i wypiera go z organizmu dlatego trzeba zwiększyć poziom cynku, aby doprowadzić do prawidłowego stanu.
Suplementacja cynkiem. Czym się suplementować?
Najlepiej przyswajalnymi formami cynku są organiczne związki cynku takie jak jabłczan i cytrynian. Warto więc szukać preparatów, które mają w składzie jabłczan cynku lub cytrynian cynku.
Piśmiennictwo:
J. Gawęcki, L. Hryniewiecki „Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu”, PWN 1998.
Światosław Ziemlański, praca zbiorowa „Normy żywienia człowieka”, PZWL 2001.